Πηγή: TheClown

Ο Φίλιπ Πούλμαν (Philip Pullman) είναι ένας Βρετανός συγγραφέας που έχει τιμηθεί με πολυάριθμα βραβεία. Το παρακάτω κείμενο το έγραψε για τη δέκατη επέτειο του Astrid Lindgren Memorial Award το 2012.

«Τα παιδιά χρειάζονται τέχνη και ιστορίες και ποιήματα και μουσική όσο χρειάζονται αγάπη και φαγητό και καθαρό αέρα και παιχνίδι. Αν δεν δώσεις σε ένα παιδί τροφή, η ζημιά γίνεται γρήγορα ορατή. Αν δεν αφήσεις ένα παιδί να έχει καθαρό αέρα και παιχνίδι, η ζημιά είναι επίσης ορατή, αλλά όχι τόσο γρήγορα. Αν δεν δώσεις σε ένα παιδί αγάπη, η ζημιά μπορεί να μην είναι φανερή για μερικά χρόνια, αλλά είναι μόνιμη.

Αλλά αν δεν δώσεις σε ένα παιδί τέχνη και ιστορίες και ποιήματα και μουσική, η ζημιά δεν είναι τόσο εύκολα ορατή. Είναι εκεί όμως. Τα σώματα τους είναι αρκετά υγιή, μπορούν να τρέξουν και να πηδήξουν και να κολυμπήσουν και να φάνε λαίμαργα και να κάνουν πολύ θόρυβο, όπως έκαναν πάντα τα παιδιά, αλλά κάτι λείπει.

Είναι αλήθεια ότι μερικοί άνθρωποι μεγαλώνουν χωρίς να συναντήσουν ποτέ κάποιου είδους τέχνη, και είναι απόλυτα ευχαριστημένοι και ζουν καλές και πολύτιμες ζωές, και στων οποίων τα σπίτια δεν υπάρχουν βιβλία, και δεν ενδιαφέρονται πολύ για τις εικόνες, και δεν βρίσκουν κάποιο νόημα στη μουσική. Λοιπόν, αυτό είναι εντάξει. Ξέρω τέτοιους ανθρώπους. Είναι καλοί γείτονες και χρήσιμοι πολίτες.

Όμως άλλοι άνθρωποι, σε κάποιο στάδιο της παιδικής ή νεανικής τους ηλικίας, ή ακόμη και σε μεγαλύτερη ηλικία, έρχονται αντιμέτωποι με κάτι από ένα είδος που δεν ονειρεύτηκαν ποτέ. Είναι τόσο ξένο σε αυτούς όσο η σκοτεινή πλευρά της σελήνης. Αλλά μία μέρα ακούν μία φωνή στο ραδιόφωνο να διαβάζει ένα ποίημα, ή περνούν από ένα σπίτι με ένα ανοιχτό παράθυρο όπου κάποιος παίζει πιάνο, ή βλέπουν μία αφίσα από έναν συγκεκριμένο πίνακα σε κάποιου τον τοίχο, και τους αγγίζει τόσο πολύ που αισθάνονται ζαλάδα. Τίποτα δεν τους προετοίμασε γι’αυτό.

Ξαφνικά συνειδητοποιούν ότι είναι γεμάτοι με μία λαχτάρα, παρόλο που δεν είχαν καμία ιδέα πριν ένα λεπτό• μία λαχτάρα για κάτι τόσο γλυκό και τόσο απολαυστικό που σχεδόν τους πληγώνει. Κλαίνε σχεδόν, αισθάνονται λύπη και χαρά και μόνοι και ευπρόσδεκτοι από αυτήν την εντελώς νέα και παράξενη εμπειρία, και θέλουν απεγνωσμένα να πλησιάσουν το ραδιόφωνο, παραμένουν έξω από το παράθυρο, δεν μπορούν να πάρουν τα μάτια τους από την αφίσα. Το ήθελαν αυτό, το χρειαζόντουσαν όπως ένας πεινασμένος χρειάζεται τροφή, και δεν το ήξεραν. Δεν είχαν ιδέα.

Έτσι είναι και για ένα παιδί που χρειάζεται μουσική ή εικόνες ή ποίηση και τα συναντάει τυχαία. Αν δεν υπήρχε η εν λόγω ευκαιρία, ίσως να μην το γνώριζε ποτέ, και θα μπορούσε να περάσει όλη του τη ζωή σε μία κατάσταση πολιτιστικής λιμοκτονίας χωρίς να το γνωρίζει.

Οι συνέπειες της πολιτιστικής λιμοκτονίας δεν είναι δραματικές και γρήγορες. Δεν είναι τόσο εύκολα ορατές.

Και, όπως λέω, μερικοί άνθρωποι, καλοί άνθρωποι, καλοσυνάτοι φίλοι και χρήσιμοι πολίτες, απλά δε το βιώνουν ποτέ• είναι απολύτως πλήρεις χωρίς αυτό. Αν όλα τα βιβλία και όλη η μουσική και όλοι οι πίνακες του κόσμου ήταν να εξαφανιστούν εν μία νυκτί, δε θα ένιωθαν άσχημα• ούτε καν θα το παρατηρούσαν.

Αλλά αυτή η λαχτάρα υπάρχει σε πολλά παιδιά, και συχνά δεν ικανοποιείται ποτέ, διότι δεν έχει αφυπνισθεί ποτέ. Πολλά παιδιά σε κάθε μέρος του κόσμου πεινάνε για κάτι που τροφοδοτεί και θρέφει την ψυχή τους.

Εμείς λέμε, ορθώς, ότι κάθε παιδί έχει δικαίωμα σε τροφή και στέγη, παιδεία, ιατρική περίθαλψη , και ούτω καθεξής. Πρέπει να καταλάβουμε ότι κάθε παιδί έχει δικαίωμα στην εμπειρία του πολιτισμού. Πρέπει να καταλάβουμε καλά ότι χωρίς ιστορίες και ποιήματα και εικόνες και μουσική, τα παιδιά θα πεινάσουν.

Πηγή: Astrid Lindgren Memorial Award

Μετάφραση: The Whole Cow

Η σχολική επιτυχία είναι συνυφασμένη με την υψηλή επίδοση των μαθητών και τη μετέπειτα ικανοποιητική σταδιοδρομία τους. Αυτό μεταφράζεται σε υψηλή βαθμολογία στο σχολικό σύστημα κάτι που αγχώνει τα παιδιά αλλά κυρίως τους γονείς. Σε πολλές περιπτώσεις υπάρχουν εντάσεις και συγκρούσεις μεταξύ παιδιών και γονιών για τους βαθμούς, κάτι που επιβαρύνει τη μεταξύ τους σχέση.

Μετά από μια χρονική περίοδο όπου οι γονείς με δυσκολία μπορούσαν να μορφώσουν τα παιδιά τους και τα απασχολούσαν ως επί τω πλείστω σε γεωργικές εργασίες, περάσαμε στη περίοδο που η εκπαίδευση των παιδιών ήταν απαραίτητη και η ακαδημαϊκή τους σταδιοδρομία, όνειρο του κάθε γονέα.

Πράγματι η εκπαίδευση είναι πολύ σημαντική για την πνευματική ανάπτυξη του παιδιού και του δίνει σημαντικά εφόδια ανεξάρτητα από τη μετέπειτα επαγγελματική του πορεία. Οι βαθμοί αποτελούν ένδειξη καλής αφομοίωσης των σχολικών γνώσεων, καλής συνεργασίας με τους καθηγητές και αρκετής μελέτης. Ωστόσο, πολλές φορές, μπορεί ο μαθητής να νιώσει μεγάλη πίεση προκειμένου να φτάσει μια υψηλή βαθμολογία ή να τη διατηρήσει. Μπορεί να αναπτύξει συμπτώματα άγχους, να χάσει την ανεμελιά της ηλικίας του ή να παρακάμψει τις εξωσχολικές δραστηριότητές του.

Οι γονείς από την πλευρά τους πολλές φορές μπερδεύουν τα δικά τους όνειρα με τα όνειρα των παιδιών τους. Συχνά δεν δέχονται να δουν τις κλίσεις και τα ταλέντα των παιδιών τους και τα πιέζουν σε μια κατεύθυνση, περισσότερο ακαδημαϊκή, την οποία πολλές φορές οι ίδιοι δεν μπόρεσαν να ολοκληρώσουν. Μ’ αυτόν τον τρόπο, όμως, φαίνεται πως εκλαμβάνουν τη ζωή των παιδιών τους σαν συνέχεια της δικής τους, κάτι που είναι εξαιρετικά άδικο για τα ίδια τα παιδιά. Δεν είναι σπάνιες, φυσικά, και οι περιπτώσεις όπου οι γονείς έχουν υψηλό μορφωτικό επίπεδο και θεωρούν τα παιδιά τους «υποχρεωμένα» να συνεχίσουν αυτόν τον δρόμο ή ακόμη και να ακολουθήσουν το δικό τους επάγγελμα, γιατί έχει «στρωμένη πελατεία».

Σίγουρα όλοι οι γονείς καμαρώνουν όταν το παιδί τους φέρνει καλούς βαθμούς και οφείλουν να το ενισχύουν προς την κατεύθυνση της πνευματικής επιμόρφωσης. Από αυτό το σημείο όμως, μέχρι το σημείο όπου ο καλός βαθμός γίνεται αυτοσκοπός, υπάρχει μια μεγάλη απόσταση. Ας σκεφτούμε λοιπόν ως γονείς τι σημαίνει για εμάς ο καλός βαθμός. Μήπως νιώθουμε ότι έτσι είμαστε καλοί γονείς μ’ αυτόν τον τρόπο; Ή ότι τονώνεται η αυτοπεποίθησή μας μέσω των βαθμών του παιδιού;

Είναι σημαντικό να διαχωρίσουμε τη σχολική επίδοση του παιδιού από τον χαρακτήρα του, την αξία του, τα ταλέντα του και οτιδήποτε άλλο το απαρτίζει. Ένα παιδί που έφερε ένα μη ικανοποιητικό βαθμό δεν είναι λιγότερο έξυπνο ή ικανό από ένα άλλο που έφερε υψηλό βαθμό. Πολλοί γονείς εκφράζουν το άγχος τους ότι αν το παιδί τους δεν τα πάει καλά στο σχολείο, δεν θα καταφέρει τίποτα στη ζωή του. Αυτή η σκέψη είναι λανθασμένη και μας κάνει να νιώθουμε έντονη αγωνία που βγαίνει με τη μορφή πίεσης προς το παιδί με αποτέλεσμα να επιδρά δυσμενώς στο ίδιο. Το παιδί μπορεί να εισπράξει το μήνυμα ότι ο γονιός του το αγαπά μόνο αν είναι καλός μαθητής, νιώθει λοιπόν ότι αγαπιέται υπό προϋποθέσεις κάτι που αντίκειται στην άνευ όρων γονεϊκή αγάπη.

Ας, λοιπόν, πάρουμε λίγη απόσταση από την κατάσταση κι ας καμαρώσουμε το παιδί μας όπως ακριβώς είναι, υποστηρίζοντας τις κλίσεις του και υπενθυμίζοντας στον εαυτό μας ότι ένας καλός βαθμός δεν σημαίνει τίποτε παραπάνω απ’ ό,τι πραγματικά είναι. «Μια καλή αξιολόγηση της σχολικής επίδοσης του παιδιού μας σε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή». Τίποτε περισσότερο και τίποτε λιγότερο.

Πουλημενέα Γεωργία

Κλινική Ψυχολόγος – Ψυχολόγος Υγείας (ΜSc)

Πηγή: boro.gr